ترشحات سفید
کمی ترشح سفید، به‌ویژه در آغاز یا پایان چرخهٔ قاعدگی طبیعی‌ست. اما ترشحاتی که با خارش همراه باشند و ظاهری مانند پنیر کلبه (یا کوتاژ که ظاهری مانند شیر دَلمه‌بسته دارد) داشته باشند، طبیعی نیستند و باید درمان شوند. این نوع ترشحات غیرطبیعی ممکن است نشانهٔ عفونت قارچی باشند.
ترشحات شفاف و روان
ترشحات شفاف و روان در هر زمانی از ماه، کاملا طبیعی هستند. این نوع ترشحات ممکن است پس از ورزش بیشتر شوند.
ترشحات شفاف و کش‌سان
ترشحاتی که شفاف اما کش‌سان، مخاطی‌شکل و نه روان هستند، نشانهٔ تخمک‌گذاری‌اند. این نوع ترشحات کاملا طبیعی هستند.
ترشحات قهوه‌ای یا خون‌آلود
این ترشحات هم معمولا طبیعی هستند، به‌ویژه در طول چرخهٔ قاعدگی یا بی‌فاصله پس از آن. ترشحات دیرهنگام در پایان پریود، ممکن است به جای سرخ، قهوه‌ای باشند. گاهی ممکن است در فاصله بین دو پریود هم به اندازهٔ کم ترشحات خون‌آلود داشته باشید که به آن لکه‌بینی می‌گویند. اگر لکه‌بینی در طول دورهٔ طبیعی چرخه قاعدگی و پس از رابطهٔ جنسی بدون مراقبت رخ بدهد، ممکن است نشانهٔ بارداری باشد. لکه‌بینی در روزهای آغازین بارداری می‌تواند از علائم سقط جنین باشد، بنابراین مراجعه به ماما یا پزشک زنان ضروری است.
در موارد نادر، ترشحات خون‌آلود یا قهوه‌ای ممکن است نشانهٔ سرطان رحم یا سرطان دهانه رحم باشد. البته شاید این ترشحات درنتیجهٔ فیبروم رحم یا دیگر توده‌های غیرطبیعی باشد. به همین دلیل معاینهٔ سالانه دهانهٔ رحم و آزمایش پاپ اسمیر اهمیت ویژه‌ای دارد.
ترشحات زرد یا سبز
ترشحات سبز یا زرد به‌ویژه اگر غلیظ و بریده یا بدبو باشند، غیرطبیعی هستند. این نوع ترشحات ممکن است نتیجهٔ عفونت تریکومونیازیس (Trichomoniasis) باشد که اغلب از طریق رابطهٔ جنسی منتقل می‌شود.
علت ترشحات واژن
ترشحات طبیعی واژن بخشی از عملکرد طبیعی بدن و روش بدن برای تمیز کردن و محافظت از واژن است. برای مثال افزایش ترشحات در هنگام برانگیختگی جنسی و تخمک‌گذاری کاملا طبیعی است. ورزش کردم، مصرف قرص های ضدبارداری و اضطراب احساسی هم ممکن است باعث ترشح شوند. اما ترشحات غیرطبیعی معمولا به دلیل عفونت هستند.
واژینوز باکتریال
واژینوز باکتریال (Bacterial vaginosis) نوعی عفونت باکتریایی شایع است. این عفونت، باعث ترشحاتی می‌شود که بسیار بدبوست و گاهی بویی شبیه ماهی دارد؛ هرچند گاهی هم هیچ نشانه‌ای به‌همراه ندارد.
زنانی که آمیزش جنسی دهانی یا شرکای جنسی متعدد دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این عفونت هستند.
تریکومونیازیس
تریکومونیازیس (Trichomoniasis) نوعی عفونت است که عامل بروز آن موجودات تک‌یاخته‌ای هستند. تریکومونیازیس معمولا از طریق آمیزش جنسی منتقل می‌شود، اما امکان انتقال آن با استفاده اشتراکی از حولهٔ حمام هم وجود دارد. ترشحات واژنی ناشی از تریکومونیازیس زرد یا سبز، و بدبو هستند. درد، التهاب و خارش هم از دیگر نشانه‌های رایج تریکومونیازیس هستند. البته در برخی مبتلایان هیچ نشانه‌ای مشاهده نمی‌شود.
عفونت قارچی
عفونت قارچی ترشحات سفید به‌همراه دارد؛ با ظاهری مانند پنیر کلبه. همچنین با سوزش و خارش همراه است. وجود قارچ در ناحیهٔ واژن امری طبیعی‌ست اما گاهی در شرایط خاص رشد آن از کنترل خارج می‌شود. عوامل زیر در افزایش رشد قارچ مؤثرند:
- اضطراب؛
- دیابت؛
- مصرف قرص‌های ضدبارداری؛
- بارداری؛
- مصرف آنتی بیوتیک، به‌ویژه برای بیش از از ۱۰ روز.
- حتما بخوانید: ۱۳ آنتی بیوتیک طبیعی که بدن شما را در مقابل باکتری‌ها مقاوم می‌سازد
- سوزاک و کلامیدیا
- سوزاک و کلامیدیا از عفونت‌های آمیزشی هستند که ممکن است با ترشحات غیرطبیعی همراه باشند. این ترشحات اغلب زرد، نزدیک به سبز یا خاکستری هستند.
بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن (PID) نوعی عفونت است که اغلب با تماس جنسی منتقل می‌شود. این عفونت درنتیجهٔ نفوذ باکتری‌ها به واژن و سپس ورود به اندام تولیدمثل ایجاد می‌شود که ممکن است با ترشحات شدید و بدبو همراه باشد.
ویروس پاپیلوم انسانی یا سرطان دهانهٔ رحم
ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) با آمیزش جنسی منتقل می‌شود و ممکن است باعث سرطان دهانهٔ رحم شود. سرطان دهانهٔ رحم ممکن است با نشانهٔ خاصی همراه نباشد اما ترشحات خون‌آلود، قهوه‌ای یا آبکیِ بدبو یکی از نشانه‌های آن است. سرطان دهانهٔ رحم به‌سادگی با تست HPV و آزمایش سالانهٔ پاپ‌اسمیر تشخیص داده می‌شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
- تب؛
- درد شکم؛
- کاهش وزن بی‌دلیل؛
- خستگی؛
- افزایش ادرار.
- اگر در مورد طبیعی با غیرطبیعی بودن ترشحات واژن تردید دارید، به پزشک مراجعه کنید.
در ملاقات با پزشک چه خواهد گذشت؟
باید انتظار معاینهٔ فیزیکی پزشک ازجمله معاینهٔ اندام جنسی را داشته باشید. پزشک همچنین سؤالاتی دربارهٔ نشانه‌ها، چرخهٔ قاعدگی و فعالیت جنسی شما می‌پرسد. بیشتر وقت‌ها عفونت با معاینهٔ فیزیکی شناسایی می‌شود.
اگر پزشک نتواند مشکل را تشخیص دهد، ممکن است آزمایش تجویز کند. همچنین ممکن است برای تست HPV یا پاپ‌اسمیر نمونه‌برداری کند. گاهی هم ممکن است برای شناسایی عامل عفونت نیاز به بررسی میکروسکوپی ترشحات باشد. پس از تشخیص دلیل ترشحات غیرطبیعی واژن، روش‌های درمانی ارائه می‌شود.
دکتر تبسم کاظمی صوفی
جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
عضو انجمن متخصصین زنان و زایمان و همچنین عضو انجمن جراحی های غیرتهاجمی-لاپاراسکوپی
آدرس مطب: یوسف آباد، چهارراه فتحی شقاقی، بین خیابان 10 و 12، پلاک 94، طبقه 2، واحد 5
تلفن تعیین وقت : 09118483850